دانشمندان مکانیسمی را کشف کردند که ابتلای افراد به دیابت را با مصرف استروئیدها توضیح می دهد

25 ژانویه 2019 – بیمارانی که تحت درمان طولانی مدت با استروئیدها هستند، ممکن است از عوارض جانبی متابولیکی رنج ببرند. محققان مرکز دیابت هلمولتز در مونیخ و دانشگاهLudwig Maximilians  مونیخ (LMU)و محققان مرکز تحقیقات دیابت آلمان (DZD)، اکنون مکانیزمی را شناسایی کرده اند که منجر به دیابت استروئیدی می شود. یافته های آنها در Communications Nature منتشر شده است.

برای چندین دهه است که از گلوكوكورتیكوئیدها نظیر كورتیزون، برای درمان بیماریهای التهابی مانند آسم یا روماتیسم استفاده می شود و این داروها بیشترین داروهای ضد التهاب تجویز شده هستند. پروفسور Henriette Uhlenhaut، رهبر این گروه تحقیقاتی از موسسه دیابت و چاقی ( IDO) در مرکز دیابت هلمهولتز و مرکز ژنLMU  توضیح داد: گلوکوکورتیکوئیدها همچنین اغلب برای بیماری های خودایمنی، پیوند اعضا و سرطان مورد استفاده قرار می گیرند. تخمین زده شده است که بین یک تا سه درصد از جمعیت اروپا در حال حاضر تحت درمان با این داروها هستند و در آلمان به تنهایی بیش از یک میلیون نفر از این داروها استفاده می کنند.

با این حال، گرچه گلوکوکورتیکوئیدها برای طیف وسیعی از بیماریها تجویز می شوند، مصرف آنها به دلیل عوارض جانبی مختلف که می تواند در طول درمان رخ دهد - از جمله اثرات متابولیکی ناخواسته - محدود می شود. پرفسور Uhlenhaut توضیح داد: هنگامی که گلوکوکورتیکوئیدها به گیرنده ی خود درون سلول متصل می شوند، گیرنده شروع به روشن و خاموش نمودن ژن های متعدد می کند، از جمله ی این ژنها، ژن های متابولیک مختلفی هستند که تغییرات آنها باعث ایجاد دیابت استروئیدی می شود.

در مطالعه ی حاضر، تیم پرفسورUhlenhaut- همراه با همکاران مرکز مؤسسه پزشکی مولکولی Max Delbrück در برلین، موسسه ی Salk در سن دیگو و دانشگاه Freiburg- توالی دقیق وقایعی که با اتصال استروئید ها به گیرنده یشان رخ می دهد را بررسی کردند.

نویسنده ی اول این مقاله Charlotte Hemmer، در IDO گفت:  آنچه که بیشتر ما را تحت تاثیر قرار داد، عامل فاکتور رونویسی E47 بود که همراه با گیرنده ی گلوکوکورتیکوئیدی مسئول تغییرات در بیان ژن، به ویژه در سلول های کبدی است، ما با انجام تجزیه و تحلیل گسترده ی ژنومی و مطالعات ژنتیکی توانستیم مکانیسم دخیل در بروز دیابت استروئیدی را شناسایی کنیم.

به منظور تأیید این یافته ها، دانشمندان سپس به بررسی یک مدل پیش بالینی فاقد ژن E47 پرداختند. دکترHemmer  افزود: فقدان E47 از فرد در برابر اثرات منفی گلوکوکورتیکوئید ها محافظت می کند، در حالی که ژن E47  دست نخورده، منجر به تغییرات متابولیکی مانند افزایش قند خون، افزایش سطح چربی خون یا کبد چرب می گردد که از عوارض درمان با استروئیدها هستند.

از آنجایی که اجزای این مکانیسم جدید، در انسان نیز وجود دارند، پرفسور Uhlenhaut و تیمش، همراه با همکاران بالینی خود، اکنون می خواهند بدانند که آیا نتایج آنها می تواند به مطالعات انسانی ترجمه شود. اگر این یافته در انسان نیز تایید شود، فرصتهایی جدید برای ابداع مداخلات درمانی و استفاده ی ایمن از داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی و مبارزه با عوارض جانبی درمان با استروئیدها ایجاد خواهد شد.

منبع:

https://www.helmholtz-muenchen.de/en/press-media/press-releases/all-press-releases/press-release/article/45810/index.html